Omgekeerd kliksysteem zorgt voor stabilisatie accijnzen op benzine in periode 2016-2018

Historiek en werking van het positief kliksysteem

In augustus 2003 introduceerde de toenmalige federale regering het ‘positief kliksysteem' via de Programmawet. De federale overheid nam toen die beslissing om zo geleidelijk de bijzondere accijns op motorbrandstoffen te verhogen tijdens de periode 2003-2007.

In de periode 2006-2008 paste de regering evenwel het positief kliksysteem niet meer toe. Het werd pas in 2009 terug ingevoerd en toegepast op benzines en diesel. Vanaf 1 januari 2010 werd het positief kliksysteem enkel op diesel opnieuw ingevoerd en dat voor de periode 2010-2011.

Hoe werkt het positief kliksysteem?

Bij iedere daling van de maximumprijs van motorbrandstoffen die voortvloeit uit de programmaovereenkomst, wordt de helft van de prijsvermindering omgezet in een verhoging van de bijzondere accijns. Dit heeft als resultaat dat de maximumprijs waarop het kliksysteem wordt toegepast hoger zal zijn dan de maximumprijs die aanvankelijk voortvloeide uit de berekening volgens de programmaovereenkomst, omdat een gedeelte van de daling van de maximumprijs omgezet wordt in een accijnsverhoging.

Historiek en werking van het negatief of omgekeerd kliksysteem

De federale regering heeft het 'negatief' of ‘omgekeerd kliksysteem' geintroduceerd via de Programmawet van 27 december 2004 en uitgevoerd via het koninklijk besluit van 24 mei 2005 betreffende de verlaging van de bijzondere accijns op motorbrandstoffen. 

Bij een verhoging van de maximumprijs van motorbrandstoffen boven een bepaalde drempel, voorziet dit systeem in een verlaging van de bijzondere accijns als compensatie voor de BTW-meeropbrengst.

In oktober 2006 besliste de regering tijdens het begrotingsconclaaf om het negatief kliksysteem te bevriezen.

Omwille van de enorme stijging van de maximumprijzen van petroleumproducten in de loop van de zomer 2007, besliste de regering om het negatief kliksysteem opnieuw in te voeren.

Het negatief kliksysteem heeft als doelstelling de stijging van de maximumprijs van brandstoffen te temperen voor de consument. Bij iedere stijging van de maximumprijs van motorbrandstoffen die voortvloeit uit de programmaovereenkomst en waarbij het brandstofproduct (benzines en diesel) de richtprijs overschrijdt, kan de bijzondere accijns verlaagd worden met een bedrag dat gelijk is aan de BTW-meeropbrengst. Met het omgekeerd kliksysteem wordt de stijging van de maximumprijs van de motorbrandstof waarop het systeem wordt toegepast in zekere mate getemperd. Het negatief kliksysteem werd in 2011 twee keer toegepast op diesel en geen enkele keer op benzine omdat de maximumprijs van benzine de drempelwaarde van 1,70 EUR/l nooit heeft bereikt in 2011.

Omgekeerd kliksysteem stabiliseert accijns op benzines in de periode 2016-2018

Op 1 november 2015 kondigde de federale regering een verhoging van de accijnzen op motorbrandstoffen aan. Deze accijnsverhogingen maken deel uit van de veelbesproken taxshift. In dit kader besliste de regering om de accijnzen op diesel de komende jaren verder te laten stijgen; in de periode 2016-2018 zou een tank van 50 liter zo 3,03 euro duurder worden.

De accijnzen op eenzelfde tank benzine dalen in 2016 1,38 euro, via een soort omgekeerd kliksysteem, om zo de rest van de periode 2016-2018 op hetzelfde niveau te blijven.

Dat een omgekeerd kliksysteem wordt toegepast op de accijnzen voor benzines heeft te maken met de maatregelen die in de taxshift zijn voorzien om de zogenaamde verdieseling tegen te gaan.

De huidige accijnsaanpassingen voor een volle tank van 50 liter diesel zullen verder stijgen in drie fases:

• 2016:    stijging met 2 euro
• 2017:    nogmaals een stijging met 2 euro
• 2018:    stijging met 3 euro

 Door de toepassing van het omgekeerde kliksysteem verminderen de accijnzen op een volle tank benzine in elke fase telkens met 1,30 euro. Op die manier zorgt het omgekeerde kliksysteem voor een stabilisatie van de accijnzen op benzines.

De doelstelling van de overheid om verdieseling tegen te gaan wordt ook bevestigd door de toepassing van het positief kliksysteem in de periode november-december 2015. We stellen vast dat in die periode maar liefst drie keer het positief kliksysteem werd toegepast om zo een gevoelige accijnsverhoging op diesel te bekomen. In diezelfde periode werd ook al een keer een negatief kliksysteem toegepast op de accijnzen voor benzines.